អំពី Drive (C:) និង Drive (D:)

## ការណែនាំ នៅពេលដែលអ្នកប្រើប្រាស់កុំព្យូទ័រ Windows អ្នកច្បាស់ជាបានឃើញអក្សរ **C:** និង **D:** នៅក្នុង **File Explorer**។ នេះគឺជាអ្វីដែលគេហៅថា **Drive Letters** ឬអក្សរបញ្ជាក់ **drive**។ មេរៀននេះនឹងពន្យល់ឲ្យអ្នកយល់ពីអត្ថន័យ និងការប្រើប្រាស់របស់ Drive C និង Drive D។ ## ១. ប្រវត្តិសាស្ត្រនៃ Drive Letters ### ហេតុអ្វីចាប់ផ្តើមពីអក្សរ C? មុនដំបូង កុំព្យូទ័រចាស់ៗប្រើ **Floppy Disk** ជា **storage** សំខាន់៖ - **Drive A:** ត្រូវបានកំណត់សម្រាប់ **Floppy Disk** ទីមួយ - **Drive B:** ត្រូវបានកំណត់សម្រាប់ **Floppy Disk** ទី២ - **Drive C:** ត្រូវបានកំណត់សម្រាប់ **Hard Disk** នៅពេលក្រោយមក *[សម្រាប់អ្នកសរសេរ៖ បង្កើតរូបភាពបង្ហាញ Floppy Disk ចាស់ៗ និង Hard Disk]* សព្វថ្ងៃនេះ ទោះបីជា **Floppy Disk** មិនត្រូវបានប្រើប្រាស់ទៀតក៏ដោយ Windows នៅតែរក្សាទុក A និង B ជាអក្សរបម្រុងទុក។ ## ២. Drive C: - Drive ប្រព័ន្ធ (System Drive) ### អ្វីទៅជា Drive C? **Drive C:** គឺជា **primary drive** ឬ **system drive** របស់កុំព្យូទ័រ។ វាមានតួនាទីសំខាន់ៗដូចជា៖ ### មុខងារសំខាន់ៗរបស់ Drive C **ប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ (Operating System)**៖ - រក្សាទុក **Windows** និងឯកសារប្រព័ន្ធទាំងអស់ - មាន **boot files** ដែលចាំបាច់សម្រាប់ចាប់ផ្តើមកុំព្យូទ័រ **កម្មវិធីនិងកម្មវិធីតូចៗ (Applications)**៖ - កម្មវិធីដែលដំឡើងនឹងត្រូវរក្សាទុកនៅ Drive C តាម **default** - មាន **Program Files** folder **ឯកសារប្រព័ន្ធ (System Files)**៖ - ឯកសារចាំបាច់សម្រាប់ការដំណើរការ Windows - **Registry files**, **drivers**, និង **system configuration** *[សម្រាប់អ្នកសរសេរ៖ បង្កើតរូបភាពបង្ហាញ File Explorer ដែលបង្ហាញ Drive C ជាមួយ Windows folder, Program Files]* ### កម្រិតទំហំត្រឹមត្រូវ សម្រាប់ Drive C ការណែនាំទូទៅគឺ៖ - **អប្បបរមា**៖ ១២០-២០០ GB សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ធម្មត - **ល្អបំផុត**៖ ២៥០-៥០០ GB សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ធ្ងន់ ## ៣. Drive D: - Drive ទិន្នន័យ (Data Drive) ### អ្វីទៅជា Drive D? **Drive D:** អាចជា **partition** ទី២ នៅលើ **hard drive** តែមួយ ឬអាចជា **drive** ដាច់ដោយឡែកមួយ។ វាត្រូវបានប្រើសម្រាប់៖ ### មុខងារសំខាន់ៗរបស់ Drive D **រក្សាទុកឯកសារផ្ទាល់ខ្លួន (Personal Files)**៖ - រូបភាព, វីដេអូ, តន្ត្រី - ឯកសារការងារ និងគម្រោង - **Downloads** និងឯកសារបម្រុងទុក **កម្មវិធីហ្គេម (Games)**៖ - ហ្គេមធំៗអាចដំឡើងនៅ Drive D ដើម្បីសន្សំកន្លែងនៅ Drive C - **Steam games** និង **game libraries** **កម្មវិធីមិនចាំបាច់ (Non-essential Applications)**៖ - កម្មវិធីដែលមិនត្រូវការសម្រាប់ការដំណើរការប្រព័ន្ធ *[សម្រាប់អ្នកសរសេរ៖ បង្កើតរូបភាពបង្ហាញ Drive D ជាមួយ Documents, Pictures, Videos folders]* ## ៤. ភាពខុសគ្នារវាង SSD និង HDD ក្នុង Drive Letters ### ការកំណត់ Drive ទូទៅ នៅក្នុងកុំព្យូទ័រទំនើប បទពិសោធន៍ទូទៅគឺ៖ **Drive C (SSD)**៖ - ជាធម្មតាគឺជា **SSD** (Solid State Drive) - ទំហំតូចជាង (១២០GB-៥០០GB) ប៉ុន្តែល្បឿនលឿន - សម្រាប់ **Operating System** និង **applications** សំខាន់ៗ **Drive D (HDD)**៖ - ជាធម្មតាគឺជា **HDD** (Hard Disk Drive) - ទំហំធំជាង (៥០០GB-២TB ឬច្រើនជាងនេះ) ប៉ុន្តែល្បឿនយឺតជាង - សម្រាប់រក្សាទុកឯកសារ និងទិន្នន័យ ### អត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើ SSD + HDD - **ល្បឿនលឿន**៖ OS និង applications ដំណើរការលឿនពី SSD - **ការរក្សាទុកច្រើន**៖ ឯកសារធំៗអាចរក្សាទុកលើ HDD - **សុវត្ថិភាព**៖ ទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនដាច់ដោយឡែកពីប្រព័ន្ធ ## ៥. Partitioning - ការបែងចែក Drive ### អ្វីទៅជា Partitioning? **Partitioning** គឺជាដំណើរការបែងចែក **hard drive** មួយទៅជាផ្នែកជាច្រើន។ ដូចនេះអ្នកអាចមាន Drive C និង Drive D នៅលើ **hard drive** តែមួយ។ ### ប្រភេទ Partition **Primary Partition**៖ - អាចមានបាន ៤ partitions លើ MBR drive មួយ - អាច **boot** បាន (ចាប់ផ្តើមប្រព័ន្ធ) - ប្រើសម្រាប់ Operating System **Extended Partition**៖ - ជា **container** សម្រាប់ **logical partitions** - មិនអាច **boot** បានដោយផ្ទាល់ - ប្រើដើម្បីចៀសវាងការកំណត់ ៤ partitions **Logical Partition**៖ - ស្ថិតនៅក្នុង **Extended Partition** - មិនមានកំណត់ចំនួន - ប្រើសម្រាប់ទិន្នន័យ ### GPT vs MBR **MBR (Master Boot Record)**៖ - ប្រព័ន្ធចាស់ មានកំណត់ ៤ primary partitions - ប្រើសម្រាប់ BIOS systems **GPT (GUID Partition Table)**៖ - ប្រព័ន្ធថ្មី អាចមានបាន ១២៨ partitions - ប្រើសម្រាប់ UEFI systems - Windows 11 ត្រូវការ GPT ## ៦. បទពិសោធន៍ល្អបំផុត (Best Practices) ### សម្រាប់ Drive C - **រក្សាទុកតែ OS និង Applications សំខាន់** - **មិនរក្សាទុកឯកសារផ្ទាល់ខ្លួន**ធំៗ - **រក្សាទុកកន្លែងទំនេរ ១៥-២០%** សម្រាប់ការដំណើរការប្រព័ន្ធ - **សម្អាតជាទៀងទាត់** ដោយប្រើ **Disk Cleanup** ### សម្រាប់ Drive D - **រក្សាទុកឯកសារផ្ទាល់ខ្លួន**ទាំងអស់ - **ហ្គេម និង Applications ធំៗ** - **ទទួលយក Downloads** - **បង្កើត folder structure** ដើម្បីចាត់ចែងឯកសារ ### ការបម្រុងទុក (Backup) - **Backup Drive C** ជាមួយ **System Image** - **Backup Drive D** ជាទៀងទាត់សម្រាប់ឯកសារផ្ទាល់ខ្លួន - ប្រើ **Cloud Storage** ជាការបម្រុងទុកបន្ថែម ## សន្និដ្ឋាន យល់ដឹងអំពី Drive C និង Drive D គឺជាមូលដ្ឋានសំខាន់សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងកុំព្យូទ័របានល្អ៖ ### ចំណាំសំខាន់ៗ **Drive C (System Drive)**៖ - **Operating System** និង **Applications** សំខាន់ - ត្រូវការការថែរក្សាទៀងទាត់ - មិនគួររក្សាទុកឯកសារផ្ទាល់ខ្លួនធំៗ **Drive D (Data Drive)**៖ - ឯកសារផ្ទាល់ខ្លួន និងទិន្នន័យ - ហ្គេម និងកម្មវិធីធំៗ - ងាយស្រួលសម្រាប់ **backup** ### អត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើ២ Drive - **ការចាត់ចែងឯកសារប្រសើរ** - **សុវត្ថិភាពទិន្នន័យ** ក្នុងករណី system crash - **ការ backup** កាន់តែងាយស្រួល - **Performance** ប្រសើរជាងមុនសម្រាប់ system ការយល់ដឹងនេះនឹងជួយអ្នកប្រើប្រាស់កុំព្យូទ័របានមានប្រសិទ្ធភាព និងកុំឲ្យមានបញ្ហាជាមួយការគ្រប់គ្រង storage។ ## Glossary (វាក្យសម្ដី) * **Drive Letter** – អក្សរបញ្ជាក់ drive (A:, B:, C:, D:) * **Partition** – ការបែងចែក hard drive ទៅជាផ្នែកតូចៗ * **System Drive** – drive ដែលមាន Operating System * **Data Drive** – drive ដែលប្រើសម្រាប់រក្សាទុកទិន្នន័យ * **SSD** – Solid State Drive (drive ដែលប្រើ flash memory) * **HDD** – Hard Disk Drive (drive ដែលប្រើ mechanical parts) * **File System** – របៀបដែលទិន្នន័យiskt្រូវបានរក្សាទុកនិងចាត់ចែង (NTFS, FAT32) * **Boot Drive** – drive ដែលប្រើសម្រាប់ចាប់ផ្តើមកុំព្យូទ័រ * **MBR** – Master Boot Record (ប្រព័ន្ធ partition ចាស់) * **GPT** – GUID Partition Table (ប្រព័ន្ធ partition ថ្មី) * **Disk Management** – កម្មវិធីគ្រប់គ្រង disk ក្នុង Windows * **Primary Partition** – partition ដែលអាច boot បាន * **Extended Partition** – partition container សម្រាប់ logical partitions * **Logical Partition** – partition ដែលស្ថិតក្នុង extended partition